Leabhar Gaeilge

This book explores the island of Gabhla, off the coast of Donegal.

Saothar é seo ina ndírítear ar sheisear ó Mhaigh Eo – ó cheantair Bhéal an Mhuirthead, Iorrais, Bhéal an Átha, Acla, Oileán Éadaí, agus Thuar Mhic Éadaigh – a d’imigh go Meiriceá i ndiaidh an Ghorta. Cainteoirí dúchais ab ea iad agus rinneadar go léir beart de réir a mbriathar maidir le caomhnú na Gaeilge. Bhí ceathrar acu i mbun pinn agus thagair gach duine acu ina gcuid scríbhneoireachta do na sráidbhailte inar tógadh iad, chomh maith le himeachtaí domhanda. Is léir go raibh tarraingt nach beag ag a mbailte dúchais féin orthu. Chum na filí, Lally agus Dougher, dánta a bhain le Maigh Eo ach bhí spéis acu i ngnóthaí idirnáisiúnta freisin agus rinne siad tagairt d’imeachtaí i dtíortha eile — Sasana, An tSiria, Veiniséala agus an Tuirc. Sholáthraigh McCormick saothar próis agus Ward filíocht agus amhráin a raibh baint ag an ábhar le Maigh Eo do léitheoirí An Gaodhal. Bhí Lavelle gnóthach le Cumainn Náisiúnta le linn dó a bheith in Cleveland agus ba dhuine de bhunaitheoirí an chéad chumainn Gaeilge i gCeanada é. Ba é Henehan, a bhí cairdiúil le hEoghan Ó Gramhnaigh, príomhbhunaitheoir Chonradh Gaeilge Mheiriceá. Cuireann Fionnuala Uí Fhlannagáin mionsonraí faoin seisear ar fáil, a thugann léargas ar a stádas agus a seasamh i measc na nGael thall.

Orla Uan is the story of a lamb who befriends a young boy called Ruairí from the area of Cruach Mhárthain in the Irish speaking area of Ballyferriter in west Kerry.

The journal of the Folklore of Ireland Society

Scéalta, carúil, dánta, nósanna, cín lae, cuimhní cinn, ealaín agus seanfhocail a bhaineann le tráth na Nollag, lenár scríbhneoirí agus ealaíontóirí gur mhór leo an Nollaig ina saol. ‘Nollaig mhór mhaith mheidhreach agus bliain nua faoi áthas daoibh go léir agus go mbeirimid beo ar an am seo arís.’

Anseo tá Scéal na Nollag ó thús, bunchloch na n-iontaisí. An oidhreacht iontach, an traidisiún idir dhúchas agus iasacht ar dhein ár muintir a gcuid féin de i gcónaí agus riamh ó theacht na Críostaíochta.

Cnuasach aistí ó chomhdháil Meanmanra III Essays from Meanmanra III conference